คุณค่าของบางสิ่งนั้นเกินกว่าจะตีมูลค่าเป็นราคา เพราะมันอาจหมายถึงความสุขที่ได้ส่งเสริมเศรษฐกิจฐานรากให้ยังคงดำเนินต่อไปได้ การช่วยให้คนในชุมชนมีอาชีพที่มั่นคง ครอบครัวได้อยู่พร้อมหน้า การสร้างสังคมแห่งความสุขที่ยั่งยืน สิ่งนี้คือแนวคิดในการดำเนินชีวิตของ จิรวัฒน์ มหาสาร หรือ ตั้ม เจ้าของแบรนด์ CHAKSARN ธุรกิจกระเป๋าจักสาน งานฝีมือจากต้นกกเจ้าแรกในประเทศไทย วันนี้เขาภูมิใจในสิ่งที่ทำ เพราะผลิตภัณฑ์จักสานนี้สร้างรายได้ให้ชุมชนในพื้นที่ภาคอีสาน สร้างตัวตนที่สง่างาม และได้รับการยอมรับจากสังคม จนสามารถส่งต่อเศรษฐกิจที่ยั่งยืนแก่ชุมชน
หากดูจากสื่อในโลกโซเซียลมีเดียขณะนี้ เราจะเห็นภาพถ่ายหนุ่มน้อยจากจังหวัดมหาสารคามพร้อมกระเป๋าเสื่อกกที่ออกแบบอย่างงดงาม ท่ามกลางบรรยากาศท้องทุ่งนาสไตล์อีสานบ้านเรา เป็นที่ชื่นชอบและชื่นชมของใครหลายคนบนโลกออนไลน์
แบรนด์ CHAKSARN เป็นชื่อทับศัพท์ที่มาจากคำเรียกเครื่องจักสาน ซึ่งมีต้นกำเนิดจากการนำวัสดุหัตถกรรมพื้นบ้านในภาคอีสาน คือ “กก” มาต่อยอดและพัฒนารูปลักษณ์เป็นกระเป๋าแฟชั่น เป็นการนำสิ่งที่หลายคนไม่เคยคิดว่าจะมีมูลค่าได้ แต่ตั้มนำมาสร้างมูลค่าเพิ่มโดยนำกลยุทธ์การออกแบบเชิงสร้างสรรค์มาพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้มีความหลากหลายและมีมูลค่าสูงขึ้น ส่งต่อแนวคิดการสร้างรายได้แก่ชาวบ้านในชุมชนและได้มีความสุขกับงานฝีมือที่สร้างสรรค์มากขึ้น
“ผมทำแบรนด์ CHAKSARN ให้เป็นเหมือนธุรกิจหมุนเวียนในชุมชน ชาวบ้านได้ เราได้ เป็นการเติบโตแบบยั่งยืนเพราะงานดีไซน์ของเราตอบโจทย์ตลาดและวิธีใช้งานทำให้ตัวสินค้าขายง่ายขึ้น ซึ่งลูกค้าหลักของเราตอนนี้มี 2 กลุ่ม คือ คนไทยที่อยู่ในเมืองไทย และลูกค้าในต่างประเทศ โดยเฉพาะในตลาดเอเชีย อย่างที่ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ ฮ่องกง ลูกค้าชื่นชอบสินค้าของเรามาก”
เมื่อชุมชนมีรายได้ นั่นหมายถึงการปลดทุกข์ ทำให้ทุกคนมีความสุข ผมเองก็มีความสุขไปด้วย
ปัจจุบัน การเพิ่มมูลค่า “กก” สามารถวางเศรษฐกิจฐานรากในพื้นที่ 6 กลุ่มในภาคอีสาน จาก 5 จังหวัด ได้แก่ อุดรธานี อุบลราชธานี บุรีรัมย์ ขอนแก่น และมหาสารคาม
“ชุมชนจะดูแลเรื่องคุณภาพวัตถุดิบ ส่วนตั้มจะเป็นคนออกแบบรูปทรง ลวดลาย และสีสันจากแม่สีต่าง ๆ เรามีงานให้ชุมชนตลอดทั้งปี เรียกว่าเป็นงานหลักเลยก็ว่าได้ เราไม่บีบบังคับเรื่องเวลากัน ทำงานตามความสบายใจ ทำได้เยอะ เราก็ส่งให้ในปริมาณเยอะ รายได้ก็จะเยอะตามไปด้วย ทุกคนมีความสุขเพราะราคาที่ตั้มให้ชาวบ้านสูงกว่าที่เขาทอเสื่อไปขายเอง 3-4 เท่า”
จากลูกชาวนาคนหนึ่งที่เติบโตในหมู่บ้านเล็ก ๆ ผู้มองเห็นความทุกข์ของคนในหมู่บ้านจากภาระหนี้สิน เมื่อไม่มีเงินใช้หนี้ ความสุขก็ไม่เกิดขึ้น เขาคิดเสมอว่า เมื่อเขาเรียนจนจบการศึกษา คนตัวเล็กคนนี้จะทำให้ทุกคนปลดหนี้ให้ได้ด้วยการให้เงิน แต่ความคิดนี้ไม่ใช่การช่วยเหลือที่ยั่งยืนในการที่เขาทำแบรนด์ CHAKSARN และช่วยให้ชาวบ้านมีรายได้ แล้วนำเอารายได้ส่วนนั้นไปปลดทุกข์หรือใช้หนี้ต่างหากคือการให้ที่ยั่งยืน
“ถ้าเราอยากทำอะไรก็ตาม เราต้องมี Passion เพราะมันจะเป็นแรงผลักดันที่แม้จะเหนื่อยแค่ไหน จะหนักแค่ไหน จะยากแค่ไหน ถ้าเรารักในสิ่งที่เราทำ สิ่งที่ตามมาคือ Devotions คือการอุทิศตนเองให้สิ่งนั้นและทำมันให้ดีที่สุด และห้ามหยุดเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ”
“ความยั่งยืน” คือการสร้างความมั่นคงในครอบครัว ไม่เบียดเบียนผู้อื่น และส่งต่อไปสู่ลูกหลานได้ ดังนั้นการสร้างอาชีพย่อมเป็นการสร้างอนาคต สร้างความอยู่ดีกินดีบนวิถีวัฒนธรรมที่เป็นทั้งภูมิปัญญาและเสน่ห์ที่ไม่อาจหาจากที่ใดในโลกได้ เป็นสิ่งอันควรค่าแก่การอนุรักษ์และส่งเสริมให้เกิดมูลค่ายิ่งขึ้น
Jirawat Mahasarn | Chaksarn Design Co., Ltd.
CHAKSARN, weaving happiness for communities
“More income to the community makes people happier. Their happiness is my happiness.”
Along with different scenes of the natural landscape and authentic lifestyles, CHAKSARN, Thailand’s first modern weaved ladies’ handbags and accessories from unwanted sedges, has been proudly presented by Jirawat Mahasarn, the founder and designer. With his sharp sense and passion in creative design, he has empowered himself to dedicate this business to others. Spending his childhood in a small village in Mahasarakham, he witnessed his neighbors’ suffering from unpredictable changes in farmers’ life and long-term poverty. After university, he decided to return to his hometown and eagerly built a solid community enterprise to expand income in the community.
Behind the success in several Asian markets, Jirawat relies on sharing benefits and support between the designer and weavers from different areas in six northeastern provinces. Compared to common floor mats, CHAKSARN products could triple the income for work-from-home weavers with regular orders all year round and progressive development of its quality and design for each collection.
“For me, passion is key to every success because it keeps driving me more and more to overcome obstacles and roadblocks along the journey. A combination of continuous learning and profound love for what I do will lead to great devotion. This can bring the best out of me and optimize others’ benefit,” said Jirawat.