จากผู้ครอบครองพื้นที่ที่ไม่ใช่ความต้องการของตลาด กลายเป็นผู้นำขับเคลื่อนกาแฟพิเศษไทย ให้ไปถึงตลาดโลก วันนี้ไม่ใช่แค่เพียงตำนาน แต่ยังสามารถสร้างการเปลี่ยนแปลง จนสามารถจุดกระแสพลิกพื้นที่ปลูกกาแฟอุตสาหกรรมเป็นกาแฟพิเศษที่ยั่งยืนจนคนทั่วโลกประทับใจทั้งในรสชาติและการรักษาสิ่งแวดล้อมไปพร้อมกัน นายวัลลภ ปัสนานนท์ อดีตนายกสมาคมกาแฟพิเศษไทย ผู้บุกเบิกการยกระดับกาแฟไทยและพัฒนาไปสู่ทิศทางของ “กาแฟพิเศษ” ซึ่งเป็นกระแสที่สังคมกาแฟโลกกำลังให้ความสนใจ
คุณวัลลภเล่าว่า จากที่เป็นผู้ไม่ดื่มกาแฟ แต่ได้เริ่มปลูกกาแฟเพราะรักธรรมชาติ และบังเอิญได้ครอบครองพื้นที่ปลูกเมี่ยง (ชาพื้นเมืองกินใบ) พื้นที่สูงบนดอยสะเก็ด ทำให้คิดต่อว่าอยากพัฒนาพื้นที่ให้มีตลาด อยากพัฒนาให้เกิดประโยชน์ต่อตัวเองและสังคม แต่ไม่อยากตัดต้นไม้ใหญ่ ไม่อยากทำลายป่า อยากรักษาระบบนิเวศให้คงเดิม ซึ่งได้รับคำแนะนำจากเกษตรพื้นที่สูง จ.เชียงใหม่ ให้ปลูกกาแฟที่ใช้พื้นที่ที่มีให้มีความเหมาะสมกับการปลูกกาแฟ
จากการเริ่มต้นทำอาชีพเกษตรกรโดยจำเป็นที่จะต้องประกอบอาชีพและรักษาธรรมชาติไปด้วยกัน สิ่งที่สำคัญมากกว่าคนที่ทำเกษตร นั่นคือ การวิเคราะห์ความเป็นไปของตลาด
วัลลภ ตัดสินใจต่อยอดทำธุรกิจแบบครบวงจร ทั้งการเป็นเกษตรกรผู้ปลูกแบบเกษตรอินทรีย์ (Organic) ปลูกในร่มรำไร เลือกการเก็บผลกาแฟที่ต้องสุกจัดเท่านั้น แล้วยังเป็นผู้ที่แปรรูปกาแฟและคั่วบดเอง สร้าง outlet café ที่ส่งตรงถึงผู้ดื่ม ทำให้เกิดเป็นกระบวนการ ‘จากต้นจนจิบ (Seed to cup)’ ที่ใช้กระบวนการแบบประณีตในทุกขั้นตอน และสามารถควบคุมคุณภาพได้อย่างดีเยี่ยม ทำให้ถูกใจคอนักดื่มและสามารถเติบโตสร้างรายได้อย่างยั่งยืน
“การเป็นเกษตรกรที่ไม่รอให้ผู้อื่นมาควบคุมกลไกการตลาด ไม่พึ่งพ่อค้าคนกลางที่มักกดราคาแล้วนำไปแปรรูปเองในอุตสาหกรรม ไม่พึ่งความเสี่ยงกับราคาที่ขึ้นลง ถ้าแปรรูปเอง ขายเอง ทำร้านค้าเอง สร้างการสื่อสารถึงกระบวนการและเรื่องราวการผลิตกับลูกค้าโดยตรง ก็จะสามารถสร้างสิ่งที่ลูกค้าต้องการได้อย่างตรงจุดและเป็นโอกาสในการทำธุรกิจและสร้างมูลค่าได้มากยิ่งขึ้น”
ทำอย่างไรจะพัฒนารสชาติให้ดีที่สุดแล้วต้องปกป้องสิ่งแวดล้อมให้อุดมสมบูรณ์มากที่สุดเท่าที่จะดูแลได้
นอกจากการเป็นเกษตรกรและเจ้าของธุรกิจ Nine One Coffee วัลลภยังเป็นผู้สนับสนุนให้เกษตรกรที่ปลูกกาแฟหันมาใส่ใจใจการปลูกกาแฟอย่างประณีต และช่วยกันพัฒนาสายพันธุ์กาแฟไทยให้ทัดเทียมตลาดโลก ยังเน้นการปลูกแบบออร์แกนิก เพราะนอกจากส่งผลดีต่อธรรมชาติและผู้บริโภคแล้วนั้น ยังทำให้เกษตรกรผู้ปลูกและคนท้องถิ่นที่ทำงานไร่มีสุขภาพที่ดี
“เราปลูกบนดอยที่สูง ถ้าใช้เคมี น้ำฝนก็ไหลนำพาสารเคมีไปสู่ที่ด้านล่าง ไหลลงแม่น้ำลำคลองไป จากที่สูงลงที่ต่ำ ทำให้เกษตรกรรมแบบอื่นก็จะโดนสารเคมีจากการใช้น้ำไปด้วย และเราหยุดการตัดต้นไม้ใหญ่ ใช้การปลูกแบบใช้ร่มเงาเพื่อรักษาต้นน้ำ”
นอกจากรางวัลของความสุขใจที่ได้นั่งดื่มกาแฟแก้วโปรดในหมู่มวลธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์แล้วนั้น รางวัลของคนสำเร็จ รางวัลของคนตั้งใจก็ทำให้แบรนด์ ไนน์วันคอฟฟี่ ของวัลลภ ได้รับรางวัลที่ 1 ในการแข่งขันเมล็ดกาแฟไทย รายการ Thai specialty coffee awards จัดโดย สมาคมกาแฟพิเศษไทย (SCATH) และเป็นกาแฟไทยตัวแรกที่ได้คะแนนถึงเกินร้อยละ 90 ตั้งแต่จัดการประกวดมา นอกจากนี้ ในปี 2563 ได้รางวัลที่ 1 อีกครั้ง ในการแข่งขัน Thai specialty coffee awards ประเภท wash process และได้รับถ้วยรางวัลพระราชทานกรมสมเด็จพระเทพฯ ที่จัดการประกวดโดยสมาคมกาแฟพิเศษไทย (SACTH) อีกเช่นกัน
เป้าหมายชีวิตของ วัลลภ ปัสนานนท์ ไม่ใช้เพียงแค่เป็นนักธุรกิจเกษตรกรที่ทำงานจนสำเร็จเพียงเท่านั้น แต่เป้าหมายของชีวิต คือ “ทำอย่างไรจะพัฒนารสชาติให้ดีที่สุด แล้วต้องปกป้องสิ่งแวดล้อมให้อุดมสมบูรณ์มากที่สุดเท่าที่จะดูแลได้”
Wullop Passananon | Nine One Coffee
Growing coffee with the heart
“Develop the best coffee flavour and protect the environment the best we can.”
Wullop Passananon, former president of Specialty Coffee Association of Thailand (SCATH) and pioneer in Thai coffee quality development has paved the way for local coffee specialty to hit the global trend. Not only is he the living legend, but he is also the key person driving the sustainable production of specialty coffee. He is determined to serve the best coffee and preserve the environment.
As a non-coffee drinker, he initially started the coffee plantation due to his love of nature. His project started in a mountainous area called “Doi Saket.” He wished to preserve the natural biodiversity and its ecosystem and at the same time develop the land for commercial purposes to benefit the surrounding community. Wullop decided to explore organic agriculture with the focus on shade-grown coffee and food processing. That is, fully ripe fruits are harvested and later ground at a café with the concept of ‘from seed to cup’ to ensure high quality. This seed-to-cup procedure contributes to the customers’ impression and the local farmers’ economic sustainability.
Wullop’s brand “Nine One Coffee” has received many excellent awards such as Thai Specialty Coffee Award by SCATH, Thai Specialty Coffee Award 2022 and a royal trophy from Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn. With this great experience and business vision, Wullop encourages coffee growers to enhance local coffee quality for international markets. He strongly emphasizes organic cultivation because it is good for the environment and the people’s health.