สมชาย แก้วทอง ผู้บุกเบิกแนวทางในการตัดเย็บชั้นสูงของไทย และบทบาทใหม่ในการเป็นศิลปินแห่งชาติสาขาทัศนศิลป์การออกแบบแฟชั่นคนแรกของประเทศ
ดีไซเนอร์วัย 74 ปี เปิดร้านเสื้อมาแล้ว 52 ปีเป็นรุ่นแรก ๆ ของวงการเสื้อผ้าแฟชั่นชั้นสูง มีความเชื่อมั่นในตัวเองมากพอที่จะเปรียบกิจการของตนเองเสมือนร้านตัดเสื้อตามซอกซอยที่สามารถยืนหยัดอยู่ได้อย่างพอเพียง
“ไข่ - สมชาย แก้วทอง” เจ้าของร้าน “Kai Boutique” อันเป็นตำนาน เรียกขานตัวเองว่าเป็นปู่โสมของวงการ ได้รับเกียรติเป็น “ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์การออกแบบแฟชั่น” ซึ่งเป็นสาขารางวัลใหม่คนแรกของปี 2560 หลังจากร่ำเรียนในคณะจิตรกรรมฯ ของมหาวิทยาลัยศิลปากรอยู่ 3 ปี ก่อนทิ้งไปเอาดีทางด้านตัดเสื้อ และเปิดร้านแรกด้วยชื่อของคุณแม่ “เจิม” เมื่อปี 2511 ก่อนจะเปลี่ยนเป็น “ไข่” ที่เป็นลายเซ็นของเขาเองในเวลาต่อมา
“ผมอยู่มานาน ผ่านมาทุกวิกฤตแล้ว จนถึงโควิด-19 จึงรู้สึกเฉย ๆ คิดว่าทุกอย่างที่เกิดขึ้นเดี๋ยวมันก็จะผ่านไป” เขาบอก “เพียงแต่เราต้องดูใจของตัวเองว่า เราเชื่อมั่นตัวเองกี่เปอร์เซ็นต์ ถ้าเราไม่เชื่อมั่นในตัวเอง เราก็จะกังวล สับสน เครียด จะก้าวหน้าหรือถอยหลัง จะเลี้ยวซ้ายหรือขวา มันจะทำให้เราพลาดตรงนี้ต่างหาก”
ถ้าคุณเชื่อมั่นในใจว่า อาชีพนี้แหละเป็นอาชีพที่ทำให้คุณอยู่กับมันไปจนตาย คุณก็ต้องไม่ท้อถอย คุณต้องไม่กลัว
เขาเล่าถึงแผนการที่มีในความคิด ระหว่างที่ทุกอย่างชะงักงันในช่วงวิกฤตว่า ตลอดเวลาที่ผ่านมาเขายังคงทำของพรีเมียม เช่น สายรัดข้อมือ สายรัดหน้าผาก เสื้อยืด รองเท้า กระเป๋า หมวก หรือเครื่องประดับ ยามนี้มีหน้ากากเพิ่มเติมเข้ามาด้วย “แล้วก็ขายเล็ก ๆ น้อย ๆ เป็นเงินสดรายวัน เอาไว้เดินถือตะกร้าไปจ่ายกับข้าว” ขณะเดียวกันก็ทำเครื่องประดับชุดเจ้าสาวเตรียมไว้สำหรับการกลับมาเปิดร้านอีกครั้ง นอกจากนั้นเขายังมีแผนการทำสินค้าขายทางออนไลน์ เพื่อให้คนเข้าถึงแบรนด์ได้มากขึ้น “แต่ความเป็นกูตูร์ของเราก็ยังอยู่” ด้วยความประณีตในการทำงานในแต่ละคอลเลกชันที่ผ่านมาทำให้ผลงานของไข่ - สมชายได้รับการยอมรับในวงการ กลายเป็นต้นแบบหรือบรมครูในสายตาของดีไซเนอร์รุ่นหลัง
เขากล่าวถึงความมีชื่อเสียงที่ตนเองสร้างสมมาพร้อมกับวันเวลาอันยาวนานว่า “มันคือเส้นทางชีวิตของเราที่เราเดินผ่านอะไรต่อมิอะไร มีเลี้ยวซ้ายเลี้ยวขวา มีคนวิ่งตามหลัง มีคนวิ่งตัดหน้า มีคนขับรถมาชน มีทุกอย่างเยอะแยะ แต่ทุกอย่างเราก็ได้มา มันเป็นเรื่องของจิตใจที่เข้มแข็งและแข็งแรง” เขาน้อมรับแต่ไม่ยึดติด จนถึงเรื่องของความสำเร็จ “สิ่งที่ผมได้มาเป็นสิ่งที่ทำโดยไม่ได้แข่งขันกับใคร เราแข่งขันกับใจเรา และทุกอย่างที่ได้มาก็ได้จากการที่คนอื่นเขาเลือกเรา เราคือผู้ถูกเลือกตลอดกาล” เขาบอก รางวัลศิลปินแห่งชาติก็เช่นกัน
“อาชีพดีไซเนอร์ จริง ๆ แล้วคนที่จะทำอาชีพนี้ได้ไม่จำเป็นต้องมีพรสวรรค์ ไม่จำเป็นต้องเรียนมาทางนี้ก็ได้ แต่ขอให้เป็นนักธุรกิจคิดการตลาดเก่ง ๆ ตีโจทย์ให้ออกว่า ถ้าอาชีพดีไซเนอร์เป็นอาชีพที่สามารถสร้างรายได้ให้ตัวเองได้ และเราคุมเกมได้ ก็ทำไปเลย ไม่ต้องกลัว”
“เพราะถ้าเราตัดสินใจเลือกอย่างใดอย่างหนึ่งแล้วรู้สึกว่ามันไม่ใช่ อยากเปลี่ยน คุณก็ต้องเปลี่ยนอาชีพของคุณไปตลอดชีวิต แต่ถ้าคุณเชื่อมั่นในใจว่า อาชีพนี้แหละเป็นอาชีพที่ทำให้คุณอยู่กับมันไปจนตาย คุณก็ต้องไม่ท้อถอย คุณต้องไม่กลัว ชีวิตมีขึ้นมีลง ทุกอย่างในโลกนี้ไม่มีอะไรคงทนถาวรหรอก ต้นไม้ที่อายุเป็นร้อยเป็นพันปีมีบางกิ่งที่เน่าตาย หรือโดนมอดโดนแมลงกัดกินแค่ขอให้รากมันหยั่งลึก คุณจะยืนหยัดได้ตลอด” เหมือนที่เขาตัดสินใจเลือกเส้นทางชีวิตและอาชีพนี้มาตั้งแต่ต้น ซึ่งตราบถึงทุกวันนี้เขาก็ยังยืนหยัดอยู่ได้ แม้ว่า “เส้นทางชีวิตผมไม่ได้ปูด้วยพรมแดง แต่ผมก็สามารถเดินคอตรงหน้าเชิดได้”
The Pioneer of Thai Haute Couture
“A teacher who revolutionalises Thai fashion” Somchai Kawtong is a pioneer in Thailand’s haute couture industry and is the first recognised national artist in visual arts (fashion design). Quote: “If you’re confident that this is the career you’ll do until you die, then you mustn’t be afraid, you mustn’t give up.” Somchai is 74 years old, has run his clothes shop for 52 years and is proud to say that his business, the legendary Kai Boutique that takes after his nickname, is merely a street shop that can survive on self-sufficiency. Considered the founding father of Thai design industry, he was appointed national artist in visual arts (fashion design), the first of its kind, in 2017. “I’ve been through every crisis including COVID-19. I know it shall pass. People will have to ask themselves: How sure are they? If they’re unsure, they’ll be worried, confused, stressed and lost. That’s where we’ll be defeated.” Since the COVID-19 crisis started, Somchai has continued to make premium goods, ranging from wristbands, headbands, t-shirts, shoes, bags, accessories and face masks. “I sell those items and collect the cash for my grocery shopping at the market.” Meanwhile, he is making the accessories for wedding dresses to get ready for the shop re-opening. Also, he plans to initiate an online business to give more people access to his couture brand. When talking about fashion, he recalls his long journey. “It’s the life journey that has taken me to different places, different obstacles. But I’ve overcome them all. It’s the spirits, the mental strengths and the flexibility. To reach success, he suggests that we compete with ourselves and with our hearts. “A designer needs not to have talents. He or she needs to be a smart businessperson. The ability to anticipate and control the market is the key.” His life is not a bed of roses but he can walk with his head held high.
Comments